Altın, tarihin en eski dönemlerinden beri hem araç gereç yapımında hem de süsleme ve mücevher alanında kullanılan oldukça değerli bir elementtir. Doğada serbest olarak toz ya da külçe halinde bulunabilen bu değerli maden, farklı elementlerle kolaylıkla etkileşime geçmediğinden son derece dayanıklıdır. Son derece yumuşak bir metal olması nedeniyle kolayca şekillendirilebilen altın, paslanma, kararma ya da renginde donuklaşma olmadan uzun süre kullanılabilmektedir.
Milattan önce 3200 yıllarına uzanan altın tarihi, Mısır hükümdarlarının darphanelerinde çubuk formunda paralara dönüştürüldüğü günden bugüne gerek ziynet eşyaları gerekse süslemeler ve elektronik devrelerde kullanım bulmuştur.
Altın Elementinin Kimyasal Özellikleri
Altının atom numarası 79 olup, geçiş metalleri arasında, periyodik tablonun 11. Sütun ve 6. Sırasında yer almaktadır. Normal şartlarda katı halde bulunan altın, 19,3 g/cm3 yoğunluğa sahiptir. Sıvı haldeki yoğunluğu 17,31 g/cm3 olan altın, 1064,18 derece sıcaklıkta ergime gösterir. Yüzey merkezli kübik yapısı ile saf altın, parlak ve hafif kırmızıya dönük sarı renge sahiptir. Elektrik iletkenliği oldukça yüksektir. Kalaverit, krennerit, silvanit minerallerinin içerisinde yer alan altın, kurşun ve bakın minerallerinde de eser miktarda bulunabilmektedir.
Altın Nasıl Elde Edilir?
Altın doğada iki farklı formda yer alabilir. Bazı cevherler içerisinde metalik altın ihtiva ederken, bazı cevherler de bileşiklerinin içerisinde altın içerirler. Bu bileşik ve cevherlerden altın elde edilebilmesi için, uygun çözeltilerle tepkimeler oluşturulur. Öğütme, ayrıştırma ve çöktürme yöntemleri uygulanarak, altın diğer bileşik elementlerinden ayrıştırılır.
Altın Nerelerde Kullanılır?
Altın, milattan önce 3000’li yıllarda mısır hükümdarları tarafından darphanelerde para basımında kullanılmış sonrasında ziynet ve süs eşyaları yapımında yer bulmuştur. Günümüzde altın büyük oranda, ülkelerin para emisyonlarının bir güvencesi olarak, merkez bankaları rezervlerinde yer almaktadır. Geriye kalan altın madenleri, kuyumculuk sektörü başta olmak üzere, elektrik ve elektronik sanayinde, uzay sanayi ve hatta cam imalatında da kullanılabilmektedir.
Elektronik devrelerde, iletkenlik sağlamak ve uzun ömürlü kullanım sunmak açısından altın metalinden faydalanılır. Kızılötesi ışınları yaklaşık %98 oranında yansıtması nedeniyle, uzay kıyafetlerinde de özellikle başlıklarda yer bulmaktadır. Büyük çaplı pencerelerin yer aldığı binalarda, lal cam içerisinde oldukça düşük oranda kolloidal halde kullanılan altın, ısı alışverişini azaltarak ısı ve enerji koruması sağlayabilmektedir.
Altın Mücevher Yapımında Nasıl Kullanılır?
Altın madeni, doğada bulunduğu saf haliyle işlemeye müsait ve yumuşak bir yapıdadır. Bu sayede kolaylıkla dövülerek şekillendirilebilmesi mümkün olabilmektedir. Ancak saf haliyle altın, çarpmalara, baskıya ya da farklı dış koşullara dayanıklı bir maden olmadığından, özellikle ince işlemelerin yer aldığı mücevherlerin yapımı için kuyumculuk sektöründe farklı metal ilaveleriyle kullanılabilmektedir. Mücevher dünyasında saf altın diğer adıyla has altın, 24 ayar altın olarak nitelendirilir. Diğer madenlerin katılma oranına göre, 18 ayar, 14 ayar ve 8 ayar gibi farklı altın çeşitleri kuyumculukta kullanılabilmektedir. 24 ayar saf altın olarak kabul edilip, altının gramı 24’e bölündüğünde, 18’i has altın geriye kalan 6’sı farklı bir madenden oluşuyorsa, bu altın 18 ayar olarak adlandırılır. 18 ayar altın içerisinde %75 saf altın bulunur. 14 ayar altın içerisinde 14 birim has altın 10 birim farklı maden olduğundan 14 ayar altın %58,5 saf altın içerir.
Beyaz Altın Nedir?
Beyaz altın, içerisinde altına ek olarak gümüş, nikel, çinko ya da paladyum içeren altındır. İçerisinde yer alan madde nedeniyle rengi beyaz olarak göründüğünden, kuyumculuk sektöründe beyaz altın olarak bilinir. Beyaz altın, tüm diğer altın renklerinde olduğu gibi sarı altın ile aynı değerdedir. Beyaz altın ayarına göre içerisinde yer alan saf altın oranı bulunarak, fiyatı saf altın gramı karşılığında hesaplanır. Beyaz altın, mücevher sektöründe sıklıkla kullanılır.
Yeşil Altın Nedir?
Yeşil altın içerisinde gümüş ve bakır karışımı içeren altın çeşididir. Bu özel altın rengi genel olarak mücevher sektöründe bazı özel tasarımlarda kullanılır. Yeşil altın, değer olarak sarı altınla aynı değerdedir. Burada belirleyici olan altının ayarı ve gramıdır. 8 ayar altın içerisinde bulunan saf altın oranı ile 18 ayar altın içerisinde olan saf altın oranı farklıdır. Hesaplamalar, ürün içerisinde yer alan saf altın değeri doğrultusunda yapılacaktır.
Kırmızı (Pembe) Altın Nedir?
Kırmızı altın, içerisinde bakır karışımı içeren altındır. Kırmızının tomlarını oluşturmak ve pembe renge açmak için bu alaşıma az miktarda gümüş ilave edilebilir. Kırmızı altın, mücevher dünyasında takı tasarımlarında sıklıkla yer bulmaktadır.
1 Ons Altın Kaç Gramdır?
Uluslararası piyasalarda ve dünya borsasında altının ağırlık birimi Ons olarak kabul edilir. 1 Ons altın 31,10 gram saf altını temsil eder. Ons altın fiyatı dolar olarak verildiğinde, 1 gram altının Türk Lirası karşılığını bulabilmek için, 1 Ons altın fiyatı güncel dolar kuru ile çarpılarak, 31,10 değerine bölünür. 1 kilogram ağırlığına sahip altın külçesi ise 32,15 Ons ağırlığındadır.